27.6.10

Διατροφή και πολιτισμός

Υπάρχει ένα ρητό το οποίο λέει πως είμαστε ότι τρώμε. Σίγουρα στη εποχή μας, ένα μεγάλο ποσοστό του δυτικού κόσμου είναι ότι ταΐζει η εμπορευματοποιημένη βιομηχανία τροφίμων, είτε αυτή είναι τα διάφορα fast-food παγκοσμίου εμβέλειας, είτε τα έτοιμα φαγητά για τον φούρνο μικροκυμάτων, είτε, είτε, είτε... Παραδείγματα τυποποιημένης κάθε είδους τροφής υπάρχουν άπειρα και δεν έχει νόημα να τα αναλύσουμε εδώ. Στα μέσα της δεκαετίας του 80 και αρχές του 90, αναγνωρίστηκε επίσημα πως η Μεσογειακή Διατροφή αποτελεί τον πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Από τη δεκαετία του 60 είχαν αρχίσει να χρησιμοποιούν οι διατροφολόγοι τον όρο αυτό απευθυνόμενοι στις διατροφικές συνήθειες της Ελλάδας, της νοτίου Ιταλίας και περιοχών της Ισπανίας. Παράδοξο όταν στον ευρύτερο ελληνικό χώρο, η διατροφή αυτή ακολουθείται, φυσικά με παραλλαγές και προσθήκες από περιοχή σε περιοχή, εδώ και αρκετές χιλιάδες χρόνια. Ο ερχομός νέων προϊόντων μεγάλωσαν τη ποικιλία των τροφών και αυτό με τη σειρά του την πηγή των απαιτούμενων ουσιών. Δυστυχώς εδώ και χρόνια έχουμε και τον ερχομό την αμερικανοποιημένης, τυποποιημένης τροφής που αναφέραμε και προηγουμένως. Βλέπουμε επίσης την εισχώρηση διάφορων εστιατορίων με ανατολική κουζίνα. Έξαρση και σε ξενόφερτα εστιατόρια βλέπουμε σε χώρες με φτωχές τοπικές διατροφικές συνήθειες και πολλές φορές αυτό συνεπάγεται με φτωχή τοπική παράδοση.

Οι διατροφικές συνήθειες ενός λαού έχουν να κάνουν τόσο με το τι μπορεί να του προσφέρει η ίδια η γη αλλά και με το πως ο ίδιος θα τη καλλιεργήσει και θα δεθεί μαζί της, με το πως θα αναπτύξει τις δραστηριότητές του και τον πολιτισμό του. Βασικό στοιχείο αυτού του πολιτισμού είναι η διατροφή των ανθρώπων και ο ιδιαίτερος τρόπος που παράγουν και καταναλώνουν προϊόντα. Αυτός ο πολιτισμός που είναι σμιλεμένος με αξίες όπως η φιλοξενία, η εντιμότητα, η ειλικρίνεια και η αξιοπρέπεια μπορεί χωρίς υπερβολή να χαρακτηριστεί πολιτισμός της υγείας. Η διατροφή δεν αποτελεί απλώς κομμάτι των τροφίμων, αλλά αντανακλά και συνδέεται με τα ήθη και έθιμα του τόπου και του λαού, την ιδιοσυγκρασία του και το φυσικό του περιβάλλον, τη πανίδα και χλωρίδα.